IR35 Kuralları Nelerdir? Kimleri Etkilemektedir?

Click to rate this post!

[Total: 2 Average: 5]

IR35, genel olarak şirketler ile Contractor olarak yani imzalanan bir kontrat üzerinden hizmet veren kişilerin statüsünün doğru belirlenmesine yönelik düzenlemeleri içeren bir yasadır. Bu yasa; Birleşik Krallık’taki bir firma bünyesinde bordrolu çalışan olarak yer alması gereken bir kişinin, bundan kaçınıp, kendine ait bir limited şirket üzerinden faturalandırma yoluyla kazanç elde ettiği durumları düzenler.

Ayrıca; contractor olan kişi, eğer UK dışında bir firmaya hizmet vermekteyse; bu yurt dışı firmanın, İngiltere içerisinde herhangi bir yapısı ya da iştirakinin olması halinde bu durum da, IR35 uygulaması kapsamında değerlendirilecektir.

Bilindiği üzere; kişinin employee (çalışan) ya da contractor statüsünde olması, vergi idaresi açısından tahsil edilecek olan verginin tutarını etkilemektedir.

IR35 yasası, bu yasa kapsamında düzenlenen kurallara göre yapılacak değerlendirmede; IR35 kapsamına giren iş ilişkileri, firma ve kişiler açısından ilave vergi yükümlülükleri getirmekte olduğundan büyük önem taşır.

Bir çalışma ilişkisinin IR35 kapsamında olup olmadığının tespiti; aşağıda açıklanacak olan kriterlerin şirket ile kişi arasındaki fiili çalışma şartlarına göre ayrı ayrı değerlendirilmesiyle tespit edilebilecektir.

✓

Kontrol

Şirketin, kişi üzerindeki kontrolünün ne seviyede olduğu, çalışma ilişkisinin IR35 kapsamında olup olmadığının değerlendirmesi açısından önem taşır. Örneğin kişinin; hangi işi ne zaman, nasıl ve nerede yapacağı hususlarına şirket karar vermekteyse, bu kontrolün şirkette olduğu anlamına gelmektedir ki, bu durumun IR35 kapsamı şartlarından biri olduğu söylenebilir.

✓

Yerine Başkasının İkamesi

Yapılması gereken iş, yalnızca ilgili Contractor tarafından mı yerine getirilmeli, yoksa başka bir kişi bu iş için görevlendirilebilir mi sorusu, değerlendirme açısından önemlidir. Eğer işin konusu sürekli aynı kişi tarafından verilmesi gereken bir hizmet ise, IR35 kapsamında olduğuna yönelik bir kanaat oluşturabilir.

✓

Tek Firmaya Hizmet Sunulması

Kişi, kendisine ait limited şirketi üzerinden sadece tek bir firmaya hizmet sunmaktaysa ve bu firmadan başka hizmet verdiği başka firma yoksa, yine bu durum da bu iş ilişkisinin IR35 kapsamına girdiği yönünde kanaat oluşturabilecek bir durumdur.

✓

Kişinin Şirkete Ait Olan Araç, Gereç ve Ekipman, E-Mail Adresini Kullanması

Kişinin, şirket tarafından verilen araç, gereç ve ekipmanları kullanması, şirkete ait bir e-mail adresi tahsis edilmesi vs. IR35 kapsamında bir iş ilişkisine yönelik kanıtlardan sayılabilmektedir.

✓

Tahsilat

Şirket tarafından kişiye yapılan ödemelerin, iş başına değil de aylık ve düzenli şekilde yapılıyor olması, bu iş ilişkisinin IR35 kapsamında bir iş ilişkisi olarak değerlendirilebilir olmasını güçlendirir.

Ayrıca belirtmek gerekir ki bir şirket için bu kriterler değerlendirilirken, grup firmalar ve ana firmaları da hesaplamaya dahil etmeniz gerekmektedir.

Yukarıda bahsedilen kriterler ışığında yapılan değerlendirme sonucunda iş ilişkisinin IR35 kapsamında olduğu tespit edilmişse sorumluluğun kime ait olacağı hususu firmaların Küçük, Orta ve Büyük ölçekli firma oluşuna göre değişkenlik arzetmektedir. Şöyle ki, şirket aşağıdaki 3 kriterden en az 2’sini sağlıyorsa, Orta ve Büyük ölçekli firma olarak kabul edilmektedir.

Cirosu 10,2 milyon GBP ve üzerinde,
Aktif toplamı; 5,1 milyon GBP ve üzerinde,
Çalışan sayısı 50’den fazla ise

Küçük ölçekte sayılan şirketler açısından IR35 değerlendirmesi yapma sorumluluğu bulunmamakta olup sorumluluk doğrudan kişiye yani Contractor’a aittir.

Orta ve büyük ölçekte kabul edilen şirketler açısından sorumluluk ise, doğrudan bu şirketlere aittir.

Şirketler, gerekli tüm değerlendirmeleri yapıp, her bir Contractor ile olan iş ilişkilerinin, IR35 kapsamında olup olmadığına dair bir karar verip, buna dair kararlarını yazılı olarak Status Determination Statement (SDS) adı verilen bildirimle hizmet aldığı kişilere bildirmek zorundadırlar.

HMRC, bir iş ilişkisinin IR35 kapsamına girip girmediği yönünde bir sonuca ulaşılabilmesini sağlayabilmek için linkten ulaşılabilen internet sayfasında CEST adı verilen bir değerlendirme testine yer vermiştir. Ancak bu test sonucu kesin bir sonuç olmayıp, kesin sonuç için fiili gerçeklik durumunun da dikkate alınması gerektiğini vurgulamak şart.

6 Nisan 2021 tarihi öncesinde, sorumlu olan tüm firmaların ve Contractor olarak hizmet veren kişilerin, çalışma statülerini değerlendirmeye tabi tutup, bir karara varmaları gerekmekte ve daha sonra kurulmuş ve kurulacak olan tüm firmaların da bu yeni düzenlemeye uyması beklenmektedir.

Çıkan sonuç eğer, IR35 kapsamında değerlendirilmesi gereken bir iş ilişkisi ise, bu kişilerin bordroya dahil edilmesi ve ilgili vergilendirmelerin yapılması gerekmekte, bunun yapılmaması halinde ise cezai sorumluluk ortaya çıkmaktadır.

Bu konuda firmanıza özel detaylı sou sormak ve bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.

- Tuğba EKEN

Halil İbrahim Koca

Immigration Adviser